47/MUHAMMED

Bu sure, hiç şüphesiz, Medine döneminin ilk vahiylerinden biri, belki de ilkidir. Aşağıda 11. notta da belirtildiği gibi, 13. ayet Hicret sırasında vahyedilmiş olabilir. Dehhâk ve Sa‘îd b. Cubeyr'in (Zemahşerî tarafından aktarıldığı üzere) bunun Mekkî sure olduğu şeklindeki görüşleri ise ne bir dış ne de iç kanıta dayanmadığı için kabul edilemez görünmektedir.

Surenin başlığı, 2. ayetinde zikredilen Muhammed isminden alınmıştır; ama sure, ağırlıklı olarak Allah yolunda savaşmanın (kıtâl) çeşitli yönlerini ele aldığından Hz. Peygamber'in arkadaşları ve hemen ardından gelen kuşak tarafından Sûratu'l-Kıtâl olarak da adlandırılmıştır.

1 HAKİKATİ inkara şartlanmış olan ve [başkalarını] Allah yolundan alıkoymaya kalkışanlar; Allah, işte onların bütün [güzel ve iyi] işlerini değersiz kılacaktır:1 2 İman edip doğru ve yararlı işler yapan ve Rableri tarafından Muhammed'e indirilen hakikate inanmış olanlar ise [Allah'ın rahmetine erişeceklerdir:] Allah onların [geçmişte işledikleri] kötü fiillerini silecek ve kalplerini sükûna kavuşturacaktır.2

3 Bu böyledir, çünkü hakikati inkara şartlanmış olanlar, sahte ve yalanın arkasından gittikleri halde iman edenler [yalnızca] Rablerinden [gelen] hakikate uyarlar.

Allah, onların gerçek durumu ile ilgili örnek olayları3 insanlara bu şekilde anlatmaktadır.

4 İMDİ, [savaşta] hakikati inkara şartlanmış olanlar4 ile karşılaştığınız zaman onları alt edinceye kadar boyunlarını vurun ve sonra iplerini sıklaştırın;5 ama sonra ya bir lütuf olarak yahut fidye karşılığı [onları serbest bırakın] ki savaşın izleri tamamiyle silinebilsin:6 [yapmanız gereken] budur.

Ve [bilin ki] Allah dilemiş olsaydı onları [bizzat kendisi] cezalandırabilirdi; ama [O, mücadele etmenizi istiyor ki] sizi birbiriniz aracılığıyla sınasın.7

Allah yolunda öldürülenlere gelince, Allah onların yaptıklarını zayi etmeyecektir: 5 Onlara [öteki dünyada da] rehberlik yapacak ve kalplerini sükûna kavuşturacaktır, 6 ve onları kendilerine vaad ettiği cennete koyacaktır.

7 Siz ey imana ermiş olanlar! Eğer Allah[ın dâvâsın]a yardım ederseniz, O da size yardım eder ve adımlarınızı sağlamlaştırır; 8 hakikati inkara şartlanmış olanlara gelince, onları kötü bir akibet beklemektedir; çünkü [Allah], onların bütün [iyi] işlerini değersiz kılacaktır: 9 bu, onların Allah'ın indirdiğine8 nefret duymaları [yüzü]nden olacaktır; bu sebeple, Allah, onların bütün yapıp-ettiklerini değersiz hale getirecektir! 9

10 Onlar hiç yeryüzünde dolaşıp kendilerinden önce yaşamış olan [bilinçli günahkar]ların sonlarının ne olduğunu görmediler mi? Allah onları kökten yok etti: hakikati inkar edenlerin tümünü buna benzer (bir akibet) beklemektedir.10

11 Böyle [olacaktır,] çünkü Allah iman edenlerin koruyucusudur, hakikati inkar edenlerin ise bir koruyucusu yoktur.

12 Gerçek şu ki, Allah, iman edip yararlı ve doğru işler yapanları içinden ırmakların geçtiği bahçelere koyacaktır; hakikati inkara şartlanmış olanlar ise, [bu dünyadaki] hayatlarından zevk alıp hayvanlar gibi yiyip içseler de [öteki dünyada] yerleri ateş olacaktır.

13 [Ey Muhammed,] Seni (yurdundan) kovan bu toplumdan daha güçlü nice toplumları11 yok ettik de onlara bir yardım eden çıkmadı!

14 RABBİNDEN [aldığı] açık bir kanıta göre davranan kimse, yaptığı kötülükleri [her zaman] kendisine güzel görünen ve yalnızca kendi keyfine göre hareket eden kimse ile bir olur mu?12

15 Allah'a karşı sorumluluk bilinci duyanlara vaad edilmiş olan cennet örneği13 -[bir cennet ki] içinde zamanın bozamadığı sudan ırmaklar, tadı hiç değişmeyen sütten ırmaklar, içene lezzet veren şaraptan ırmaklar14 ve saf süzme baldan ırmaklar var ve içinde [yaptıkları güzel işlerin] bütün meyvelerini ve Rablerinin mağfiretini tadabilme15 (imkanı) var: işte bu [cennet], ateşi mesken edinenlerin ve bağırsaklarını parçalaması için yakıcı ümitsizlik sularını16 içmeye mahkum edilenlerin [hak ettikleri karşılık17] ile bir olur mu?

16 Şimdi bu çaresiz günahkar]lar arasında seni [ey Muhammed] dinliy[or görün]enler var,18 ama yanından ayrıldıktan sonra [senin mesajını] anlamış olanlara19 [küçümseyici bir edayla] “O şimdi ne anlattı bakalım?” diye sorarlar.

Böyleleri, kalpleri Allah tarafından mühürlenmiş olanlardır, çünkü onlar [her zaman] sadece kendi tutku ve ihtiraslarına uymuşlardır.20 17 Doğru yola ulaş[mak istey]enlere gelince, Allah, onların [kendi] rehberliği[ne uyma arzu ve yetenekleri]ni çoğaltır ve Allah'a karşı sorumluluk bilinçlerinin derinleşmesini sağlar.21

18 Öyleyse onlar, [kalpleri mühürlenmiş olanlar,] Son Saati mi bekliyorlar, onun ansızın gelmesini mi? Şüphesiz o(nun geleceği) şimdiden haber verilmiştir!22 O bir kez başlarına geldikten sonra, [geçmiş günahlarını] hatırlamalarının onlara ne faydası olacak?23

19 O halde, [ey insanoğlu,] bil ki Allah'tan başka ilah yoktur, ve [hâlâ vakit varken] kendi günahlarının ve öteki bütün mümin erkek ve kadınların [günahlarının] bağışlanmasını dile: çünkü Allah bütün geliş-gidişlerinizi ve [dinlenmek için] bütün kalışlarınızı bilir.24

20 İMANA ermiş olanlar: “[Bize mücadele izni veren] bir vahiy indirilmeli değil miydi?”25 derler.

Ama, şimdi savaştan bahseden açık ve kesin hükümlü bir vahiy26 indirildiğinde kalpleri hastalıklı olanların, sana [ey Muhammed,] ölüm korkusundan bayılmaktaymış gibi baktıklarını görürsün! Ve fakat onlar için en iyisi, 21 [Allah'ın çağrısına] uymak ve [O'nun] rızasını kazanabilecek bir söz (söylemek)tir:27 konu [O'nun indirdiği vahiy tarafından] çözümlendiği için Allah'a karşı sadık olmak onların kendi iyiliği içindir.

22 [Onlara sor:] “Siz, [Allah'ın buyruğundan] uzaklaştıktan sonra, [kendi eski yollarınıza dönmeyi tercih ederek] yeryüzünde bozgunculuk yapar ve [bir kez daha] akrabalık bağlarınızı koparır mıydınız?”28

23 Böyleleri, Allah'ın gözden çıkardığı, [hakikatin sesine karşı] sağırlaştırdığı ve [ışığa karşı] gözlerini körleştirdiği kimselerdir!29

24 Öyleyse, onlar bu Kur’an üzerinde hiç düşünmezler mi? Yoksa kalpleri üzerinde kilitler mi var?

25 GERÇEK ŞU Kİ, kendilerine doğru yol apaçık gösterildikten sonra sırtlarını [bu mesaja] dönenler [böyle yaparlar, çünkü] Şeytan onların hayallerini süsleyip bezemiş ve onları sahte ve düzmece ümitlerle doldurmuştur: 26 [evet, sırtlarını ona dönerler,] çünkü30 onlar, Allah'ın vahyettiği her şeyden nefret edenlere, “Bazı konularda31 sizin görüşlerinizle uyuşuyoruz” derler.

Ama Allah onların gizledikleri düşüncelerini bilir: 27 Peki, melekler onları öldükten sonra bir araya toplayıp yüzlerine ve sırtlarına vururken ne olacak halleri?32 28 Böyle olacaktır, çünkü onlar Allah'ın kınadığı şeylere uydular ve O'nun hoşnutluk[la karşılayacağı her şey]den33 nefret ettiler: böylece Allah, onların bütün [güzel] fiillerini değersiz kılmıştır.

29 Yoksa, kalplerinde hastalık olanlar zannederler mi ki Allah onların ahlakî zaaflarını açığa çıkarmayacak?34

30 Eğer dileseydik onları sana açıkça gösterirdik ki görünür/dış işaretlerine bakıp35 onları kesin olarak teşhis edebilesin: ama [öyle olsa bile,] sen onları seslerinin tonundan36 mutlaka tanırsın.

Ve Allah yaptığınız her şeyi bilir [ey insanlar:] 31 ve hepinizi mutlaka sınayacağız ki [Bizim yolumuzda] üstün gayret gösterenleri ve sıkıntılara göğüs gerenleri (diğerlerinden) ayırabilelim:37 çünkü biz, bütün iddialarınızı[n38 doğruluğunu] deneyeceğiz.

32 Gerçek şu ki, hakikati inkara şartlanmış olan ve [başkalarını] Allah yolundan alıkoyanlar ve doğru yol rehberliği kendilerine tevdî edildikten sonra [bu şekilde] kendilerini (Allah'ın) Elçisi'nden koparanlar39 hiçbir şekilde Allah'a bir zarar veremezler; ama Allah, bunların bütün fiillerini değersiz kılacak, boşa çıkaracaktır.

33 Siz ey imana erenler! Allah'a ve Elçi'ye itaat edin, ve [iyi/güzel] fiillerinizi heder etmeyin!

34 Hakikati inkara şartlanmış olan ve [başkalarını] Allah yolundan alıkoyan ve sonra hakikat inkarcıları olarak ölenlere gelince; Allah onlara mağfiretini bağışlamayacaktır!

35 BÖYLECE, [adil bir dâvâ uğrunda mücadele ettiğinizde,] korkup gevşemeyin ve barış için yalvarıp yakarmayın: Allah sizinle beraber olduğuna göre [sonunda] mutlaka siz üstün geleceksiniz40 ve O, sizin [iyi ve güzel] fiillerinizi zayi etmeyecektir.

36 Bu dünya hayatı, bir oyundan ve geçici bir eğlenceden ibarettir: ama eğer [Allah'a] inanır ve O'na karşı sorumluluk bilinci duyarsanız size (hak ettiğiniz) her türlü ödülü bağışlayacaktır.

Dikkat edin! O sizden sahip olduğunuz bütün varlıkları [kendi dâvâsı uğrunda feda etmenizi] istemez:41 37 [çünkü,] O her şeyinizi isteseydi ve sizi zorlasaydı42 [onlara] cimrice sarılırdınız ve böylece sizin ahlakî zaaflarınızı43 ortaya çıkarmış olurdu.

38 Bakın, [ey müminler,] sizler Allah yolunda sınırsızca harcama yapmaya çağrılıyorsunuz: ama sizin aranızda [bile] cimrice davrananlar var! Ve kim [Allah yolunda] cimrice davranırsa, sadece kendisine karşı cimrilik yapmış olur: Çünkü Allah kendi-kendine yeterlidir, halbuki siz [O'na] muhtaçsınız; ve şayet [O'ndan] yüz çevirirseniz, başka toplumları sizin yerinize geçirir ve onlar sizin gibi yapmazlar!