107/MAUN

Hz. Peygamber'in nübüvvetinin ilk yıllarında (muhtemelen 102. sureden -Tekâsür- sonra) nazil olan bu surenin adı, son ayetinde geçen mâ‘ûn sözünden alınmıştır. Bazı müfessirlerin, 4-7. ayetlerin Medine'de nazil olduğunu iddia etmeleri, hiçbir tarihsel veya belgesel delile dayanmamaktadır ve bu sebeple gözönüne alınmayabilir.

1 HİÇ bütün bir ahlakî değerler sistemini yalanlayan1 [birini] tasavvur edebilir misin?

2 İşte böyle biridir, yetimi itip kakan,

3 yoksulu doyurma arzusu/gayreti duymayan.2

4 Yazıklar olsun şu namaz kılıp duranlara, 5 onlar ki kalpleri namazlarına yabancıdır,3

6 onlar ki niyetleri yalnızca görülüp takdir edilmektir,

7 ve üstelik onlar, [insanlara] en ufak bir yardımı bile reddederler!4

DİPNOTLAR

1 Yani, böyle bir dinde ve dolayısıyla, ahlakî kurallar kavramında (ki dîn teriminin en temel anlamlarından biridir -karş. 109:6, not 3) herhangi bir objektif geçerlilik bulunmadığını iddia eden. Bazı müfessirler, dîn teriminin yukarıdaki bağlamda “hüküm/hesap”, yani Hesap Günü anlamında kullanıldığını ileri sürerler ve bu ibareyi “Hesap Günü'nü yalanlayan” şeklinde yorumlarlar.

2 Lafzen, “gayret vermeyen”, yani kendine.

3 Lafzen, “namazlarına karşı [bilerek] gaflet içindedirler”.

4 Mâ‘ûn terimi, kişinin günlük hayatında ihtiyaç duyduğu birçok küçük şeyi ve insanlara bu yolla yardım etme şeklinde kendini gösteren arızî yardımseverliği ifade eder. Daha geniş anlamda ise, herhangi bir zorluk anındaki “yardım” veya “desteğ”i gösterir.